Co to jest węglik spiekany? Skład, właściwości, oznaczenie
Węglik spiekany to wyjątkowo twardy materiał wykorzystywany w przemyśle narzędziowym i metalurgicznym. Powstaje w wyniku spiekania proszków metali, przede wszystkim węglika wolframu (WC), który łączony jest z kobaltem (Co), niklem lub innymi metalami pełniącymi rolę spoiwa. Dzięki temu procesowi uzyskuje się materiał o niezwykle wysokiej odporności na ścieranie i temperaturę.1
Jeśli kiedykolwiek używałeś wiertła do betonu lub ostrza tokarskiego, prawdopodobnie miałeś do czynienia właśnie z węglikiem spiekanym. Jego zastosowania sięgają jednak znacznie dalej, a unikalne właściwości sprawiają, że jest niezastąpiony w wielu gałęziach przemysłu.
W Polsce węglik spiekany potocznie określa się jako „widia”. Określenie to wywodzi się z języka niemieckiego, od wyrażenia „wie Diamant”, które oznacza „jak diament”.2
Jakie są właściwości węglika spiekanego?
To, co wyróżnia węglik spiekany na tle innych materiałów, to jego imponujące właściwości:
ekstremalna twardość – na skali Vickersa (HV) osiąga wartości nawet 2000 HV, co oznacza, że jest kilkukrotnie twardszy od zwykłej stali narzędziowej,
odporność na ścieranie – dzięki wysokiej gęstości i strukturze mikrocząsteczek zużywa się znacznie wolniej niż tradycyjne stopy metali,
odporność na wysoką temperaturę – zachowuje swoje właściwości nawet do 850°C, co sprawia, że nadaje się do skrawania i wiercenia w ekstremalnych warunkach,
kruchość – choć jest bardzo twardy, może pękać przy nagłym obciążeniu lub uderzeniu, dlatego często stosuje się go w formie wymiennych płytek narzędziowych,
niemagnetyczność – w przeciwieństwie do niektórych metali, węglik spiekany słabo reaguje na magnes, co może być przydatne przy jego identyfikacji.
Jakie jest oznaczenie węglika spiekanego?
Według międzynarodowej normy ISO 513, węgliki spiekane dzieli się na trzy podstawowe grupy:
P (oznaczony kolorem niebieskim) – węglik przeznaczony do obróbki stali, charakteryzuje się dobrą odpornością na ścieranie i wytrzymałością mechaniczną.
M (kolor żółty) – stosowany w obróbce stali nierdzewnej, łączy wysoką odporność chemiczną z umiarkowaną twardością.
K (kolor czerwony) – przeznaczony do obróbki żeliwa i metali nieżelaznych, wykazuje bardzo dobrą odporność na ścieranie.
Co oznacza skrót VHM?
W branży technicznej można też spotkać oznaczenie VHM (z niemieckiego Vollhartmetall), które odnosi się do narzędzi wykonanych w całości z węglika spiekanego.
Oznaczenia producentów węglika spiekanego
Oprócz systemów normatywnych, wielu producentów narzędzi skrawających stosuje własne oznaczenia, które pozwalają określić konkretne właściwości węglika spiekanego, w zależności od kombinacji zawartości wolframu i spoiwa. Przykładem mogą być oznaczenie takie jak K20F, które wskazuje na drobnoziarnisty węglik o podwyższonej twardości i umiarkowanej zawartości kobaltu.
Jak wygląda węglik spiekany? Po czym go rozpoznać?
Sprawdź, jak przy pomocy prostych sposobów – w tym testu ciężaru, szlifierki i magnesu – rozpoznać węglik spiekany i odróżnić go od innych materiałów.
Krok pierwszy – Ciężar
Biorąc do ręki wiertło z węglika spiekanego, od razu można wyczuć jego wagę – nawet małe wiertło jest często cięższe niż te wykonane z innych metali.
Krok drugi – Test szlifierką
Przykładając węglik do włączonej tarczy szlifierki, nie powinno być widać iskier, a na powierzchni wiertła nie powinny pojawić się żadne zarysowania, tarcza powinna się ślizgać po wiertle.
Krok trzeci — Test magnesem
Węglik znacznie słabiej reaguje na magnes. Połóż go na powierzchni magnesu i spróbuj nim poruszać – jeśli wiertło ślizga się swobodnie, to znak, że nie jest mocno przyciągane, w przeciwieństwie do innych metali, które „trzymają się” magnesu znacznie mocniej.
Zobacz na zdjęciu, jak wygląda węglik spiekany:
Węglik spiekany — w czym jest?
Jeżeli masz stare narzędzia, mogą one zawierać złom węglika spiekanego. Występuje on m.in. w:
wiertłach i frezach – szczególnie tych do metalu i betonu, stosowanych w przemyśle i rzemieślnictwie,
płytkach skrawających – wykorzystywanych w tokarkach i frezarkach,
elementach narzędzi przemysłowych – np. w formach do wtryskiwania tworzyw sztucznych,
wylutowanych częściach – fragmentach odzyskanych z innych narzędzi i maszyn przemysłowych,
stopach z dodatkiem żelaza (Fe do 50%) – mieszankach stosowanych w różnych aplikacjach przemysłowych.
Posiadasz wiertła, które straciły ostrość albo płytki wieloostrzowe, które nie spełniają wymaganych norm? Zamień je na gotówkę w naszym Skupie węglika spiekanego.
Ile kosztuje węglik spiekany? Cena za kg
Węglik spiekany jest jednym z najdroższych surowców skupowanych przez skupy złomu. Z reguły jego cena zależy od kilku czynników:
czystości surowca – im czystszy, tym wyższa cena, dlatego warto oddzielać go od innych metali,
rodzaju elementów – np. płytki skrawające osiągają najwyższe ceny,
ilości – mogą obowiązywać lepsze ceny dla większych ilości (np. powyżej 40 kg)
aktualnej ceny rynkowej – cena węglika spiekanego może się zmieniać w zależności od popytu na metale rzadkie.
Chcesz sprawdzić aktualne ceny węglika? Odwiedź naszą stronę Skup Złomu Pszczyna.
Jakie jest zastosowanie węglika spiekanego?
Węglik spiekany ma szerokie zastosowanie w przemyśle, między innymi:
w przemyśle narzędziowym — do produkcji elementów tnących, wierteł, frezów, płytek tokarskich i ostrzy skrawających o dużej odporności,
w metalurgii – przy obróbce metali nieżelaznych,
w górnictwie — do produkcji wierteł do skał i młotów pneumatycznych,
w narzędziach precyzyjnych – np. w wiertłach dentystycznych, narzędziach chirurgicznych,
w elektronice – np. węgliki spiekane stosuje się w stykach prądowych (szczególnie w wysokoprądowych wyłącznikach) i elementach mechanicznych w urządzeniach precyzyjnych.
Ten artykuł może Cię zainteresować: Co jest najdroższe na złomie? 5 metali, za które dostaniesz najwięcej pieniędzy
Dlaczego warto zainteresować się recyklingiem węglika spiekanego?
Węglik spiekany to materiał powszechnie wykorzystywany w narzędziach skrawających, zarówno w domowych warsztatach, jak i w zakładach przemysłowych. Firmy zajmujące się obróbką metalu, motoryzacją i produkcją precyzyjnych komponentów często gromadzą duże ilości zużytych narzędzi zawierających ten surowiec. Zamiast je utylizować, warto rozważyć ich sprzedaż do skupu. To sposób na dodatkowy zysk, zmniejszenie kosztów związanych z gospodarką odpadami i realne wsparcie dla recyklingu. Z kolei dla osób prywatnych oznacza to możliwość zarobienia na starych, zalegających narzędziach, które – choć już nieużywane – wciąż mają wartość.
Jak sprzedać węglik spiekany do skupu?
Osoby prywatne mogą bez problemu przynieść niewielkie ilości do skupu metali i liczyć na szybką wycenę oraz natychmiastową płatność. Z kolei dla firm, które dysponują większą ilością węglika spiekanego, dostępne są jeszcze wygodniejsze opcje — na przykład odbiór bezpośrednio z zakładu produkcyjnego. Po dostarczeniu materiału do skupu przeprowadzana jest jego analiza, dzięki której precyzyjnie określa się zawartość metali takich jak wolfram czy kobalt. Następnie następuje wycena i szybka realizacja płatności.
Podsumowanie
Dzięki wysokiej twardości węglik spiekany jest jednym z najbardziej opłacalnych materiałów, jakie można sprzedać w skupie. Dotyczy to zarówno osób prywatnych, które posiadają zużyte wiertła czy płytki, jak i firm przemysłowych, generujących większe ilości odpadów technologicznych. Co ważne, sprzedaż węglika to nie tylko kwestia finansowa — to także świadoma decyzja proekologiczna. Recykling tego surowca pozwala na odzysk metali rzadkich, których wydobycie wiąże się z dużym obciążeniem dla środowiska. Sprzedając węglik, wspierasz obieg zamknięty, ograniczasz odpady i przyczyniasz się do ochrony zasobów naturalnych.
Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C4%99glik_spiekany
[2] https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;3995154#google_vignette